میاستنی گراویس یک بیماری است که باعث ضعف و خستگی در عضلات شود. علت این امر اختلال در ارتباط طبیعی بین اعصاب و ماهیچه ها بدن است. ما در این نوشته سعی داریم همه آنچه که نیاز است درباره بیماری میاستنی گراویس بدانیم را بیان کنیم. با ما همراه باشید تا با علل، علائم و راه های درمان این بیماری بیشتر آشنا شویم.
فهرست عناوین این نوشته
بیماری میاستنی گراویس
بیماری میاستنی گراویس یا به اختصار انگلیسی MG، یک بیماری خود ایمن است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خودی حمله می کند. به این معنی که سیستم ایمنی بدن علیه ارگان های بدن شروع به ساختن آنتی بادی کرده و ارگان های طبیعی بدن را تخریب می نماید. درحالی که سیستم ایمنی بدن باید علیه میکروب ها و ویروس ها فعال شده و آنها را از بین ببرد.
بیماری میاستنی گراویس سیستم اعصاب و عضلات را درگیر می نماید. در این بیماری محل اتصال عصب به عضله تخریب می شود. در نتیجه موجب ضعف عضلانی شده و این ضعف ممکن است هر عضله ای را درگیر کند. اما معمولا از عضلات چشمی شروع می شود.
مراحل مختلفی از ضعف عضله در این بیماری وجود دارد. بیشتر عضلات مخصوص مانند: عضلات کنترل کننده حرکات پلک ، صورت ، جویدن ، حرف زدن و بلعیدن را درگیر میکند. هم چنین عضلات کنترل کننده ی تنفس و عضلاتی که گردن و پاها را حرکت می دهند ، ممکن است تحت تاثیر این بیماری قرار گیرند.
بیماری میاستنی گراویس ممکن است در هر سنی شروع شود. ولی معمولا بین سال های 20 تا 40 سالگی آغاز می گردد. میزان ابتلای زنان بیش تر از مردان می باشد.
علل بروز بیماری MG
علت اصلی بیماری ناشناخته می باشد. در مواردی به همراه سایر اختلالات خود ایمنی رخ می دهد. همان طور که اشاره شد در این بیماری محل اتصال عصب به ماهیچه تخریب می شود. برای اتصال پیغام از مغز به عضلات یک محل اتصال عصب به ماهیچه وجود دارد. آنتی بادی های که سیستم ایمنی بدن به اشتباه علیه خود ارگان ها تولید می کند، این اتصال را مورد هدف قرار می دهد و سیناپس را مسدود می کند. در نتیجه این عمل پیغام عصبی منتقل نمی شود.
مورد دیگر این که غده ای به نام تیموس در پشت جناق سینه قرار دارد. در برخی موارد بیماری میاستنی گراویس، که غده تیموس شروع به ساختن این آنتی بادی ها میکند. در بعضی از افراد این غده به دلیل ناشناخته ای به صورت مستقل شروع به ترشح آنتی بادی های علیه سیستم اعصاب می کند.
علائم میاستنی گراویس
در این بیماری علائم فقط عضلانی است و اولین عضلاتی را که معمولا درگیر می کند، عضلات حرکتی چشم میباشد. اگر بیماری پیشرفت کند عضلات دیگر به ویژه عضلات بلع را درگیر می نماید. همچنین در صورتی که بیماری پیش رفته تر شود، ممکن است عضلات اندام ها را درگیر کند. در این صورت بیمار نمی تواند دست خود را بالا بیاورد یا راه برود.
سایر نشانه های بیماری عبارتند از :
- افتادگی یک پلک یا دو پلک ( دوبینی و تاری دید در نتیجه ضعف عضلات کنترل کننده چشم )
- تعادل نداشتن در هنگام راه رفتن
- تنگی نفس
- تغییر در حالات چهره
- احساس ضعف در دست ها، پاها و گردن
- اختلالات گفتاری
- اختلال بلع
بیماری میاستنی گراویس ممکن است به صورت ناگهانی شروع شود. بیشتر نشانه ها فورا تشخیص داده نمی شوند. مشخص ترین نشانه بیماری، ضعف عضلانی می باشد. ضعفی که با کار و فعالیت شروع می شود و با استراحت کمتر می شود.
اختلالات گفتاری در بیماران میاستنی گراویس
بیماران میاستنی گراویس در اغلب موارد دچار مشکلات کلامی می شوند. برخی از این اختلالات عبارتنداز:
- اختلال بدآوایی
- بریده بریده حرف زدن
- اختلال گفتار فلجی نوع شل ( مشخصه ی آن پرخیشومی شدگی، دقیق نبودن تولید صداها و نفس آلودگی گفتاری می باشد.)
از آنجاییکه مشکلات گفتار و زبان فقط با گفتار درمانی درمان می شوند. پیشنهاد می کنیم در صورت بروز مشکلات کلامی به یک آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه کنید. برای یافتن آدرس مراکز گفتاردرمانی شهر خود روی لینک زیر کلیک کنید:
مراکز گفتار درمانی | لیست کلینیک ها و مراکز گفتاردرمانی کشور
روش های تشخیص بیماری
از روش های مختلفی برای تشخیص بیماری میاستنی گراویس استفاده می شود. قدم اول برای تشخیص، بررسی وضعیت سلامتی فرد و معاینات بدنی و عصبی می باشد. از روش های زیر برای تشخیص بیماری استفاده می شود:
- تست الکترومیوگرافی (EMG ): این تست فعالیت اعصاب و عضلات را بررسی می کند.
- آزمایش خون خاص: مولکول های سیستم ایمنی و یا آنتی بادی های گیرنده استیل کولین را پیدا می کند.
- تست تنسیلون: دارویی به نام تنسیلون به بیمار تزریق می شود. این دارو به صورت موقت باعث برگرداندن قدرت عضلانی خواهد شد. پاسخ مثبت به دارو ، تشخیص بیماری را تایید می کند.
- تست عملکرد ریوی: قدرت تنفس را اندازه گیری می نماید.
- توموگرافی کامپیوتری: برای تشخیص غده تیموس غیر طبیعی و با وجود تومور در غده تیموس به کار می رود.
درمان میاستنی گراویس
این بیماری را می توان با داروهای داخل وریدی درمان کرد. اگر بیماری در مراحل پیشرفته و شدید باشد، نیاز به عمل جراحی می باشد. همچنین با برخی داروها و درمانهای خانگی و تغییر سبک زندگی می توان علائم آن را کنترل و درمان کرد.
اگر چه هیچ درمان قطعی برای بیماری میاستنی گراویس وجود ندارد. اما با برخی روش ها و افزایش کیفیت زندگی می توان آن را درمان کرد. در ادامه برخی از این روشها را با هم بررسی می کنیم:
1- درمان هایی دارویی
داروهای مهار کننده کولین استراز به عنوان اولین قدم درمانی می باشند. این داروها با کنترل کردن این آنزیم و در نتیجه افزایش استیل کولین، فرایند پیام رسانی از عصب به عضله را تقویت می کند. در نتیجه قدرت عضلات را به طور موقت بهبود می بخشند.
از جمله این داروها میتوان به مستینون و نئوستیگمین اشاره کرد.
- مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی
این داروها با ایجاد تغییراتی در سیستم ایمنی بدن سبب کاهش علائم بیماری میاستنی گروایس می شوند.
- مصرف داروهای کورتیکو استروئیدها
در صورتی که در طول درمان بیماری میاستنی گراویس داروی دیگری مصرف میکنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. به خاطر این که برخی از داروها علائم بیماری را تشدید می کنند.
- استفاده از ایمونوگلوبولین های داخل وریدی
این درمان با قرار دادن پادتن های طبیعی در سیستم بدن انجام می گیرد. با این اقدام سیستم ایمنی بدن بهتر می تواند به علائم بیماری میاستنی گراویس واکنش نشان دهد.
2- روش پلاسمافرزریس
در این روش خون توسط یک دستگاه تصفیه میشود تا آنتی بادی های که سبب مسدود شدن سیگنال های ارسال شده از عصب ها به ماهیچه ها می شوند را حذف کند.
3- درمان جراحی
اگر عمل ایجاد کننده بیماری، تومور تیموس باشد با عمل جراحی تومور یا کل غده تیموس برداشته می شود.
4- درمان های خانگی و تغییر سبک زندگی
درمان های خانگی و تغییر سبک رندگی فرد جهت بهبود بیماری بسیار مهم می باشد.
نکاتی که فرد باید رعایت کند عبارتند از :
- استفاده از وسایل برقی به جای وسایل دستی
به خاطر این که کار با وسایل دستی انرژی شما را تخلیه میکند. پس بهتر است به جای آن از وسایل برقی برای انجام کارهای روزانه استفاده نمایید.
- مراقب بودن در هنگام غذا خوردن
بیماری میاستنی گراویس میتواند غذا خوردن را برای فرد دشوار نماید. توصیه میشود در مواقعی غذا بخورید که ماهیچه های شما نسبتا آماده باشند. به جای خوردن غذاهای که به سختی جویده میشوند از غذاهای آبکی استفاده نمایید.
- استفاده از پچ چشم برای کاهش آسیبهای چشمی.
- انجام دادن فعالیتهای که استرس را کاهش میدهند.
فعالیت های روزانه خود را طوری برنامه ریزی نمایید که استرس و فشارهای روزانه به حداقل برسد.
طول عمر بیماران میاستنی گراویس
معمولاً بیماران سال ها با این بیماری زنده می مانند. تحقیقات علمی درباره علل و درمان این اختلال ادامه دارد و این امید وجود دارد که درمان های مؤثرتر و در نهایت علاج بخشی در آینده عرضه گردند.
نکات توصیه ای
از حضور در جمعهای شلوغ و پر رفت آمد و مواجهه با افراد عفونی خودداری کنید. کارهای را انتخاب کنید که بیشتر انرژی آنها در مدت زمان کوتاهی صرف میشود. استراحت کردن مکرر در حین انجام فعالیت ها مهم می باشد. برای بهتر بلعیدن غذا بیمار باید در وضعیت قائم و کاملا صاف نشسته و گردن وی اندکی خم شود. از مواجهه غیر ضرور با هوای سرد یا آفتاب اجتناب نمایدد. یک دستبند تهیه کنید که نشان دهد شما به بیماری میاستنی گراو مبتلا هستید. تا در مواقع ضروری کمک کردن به شما آسانتر انجام گیرد.
ممنون از اطلاعات شما بنده همسرم مشکوک به این بیماری است و اغلب این علائم را دارد.
راهنمایی بیشتر میخواهم
با سلام وتشکر فراوان از زحمات شما که این مطالب مفید وارزشمند را به اشتراک گذاشته اید. خداوند شما رایاری بدهد تا هم وطنانان از وجود واطاعات شما و امثال شما استفاده ببرند .ایران اباد باد ودانشمندانش سرافراز.